Projekty współpracy bliźniaczej instytucji publicznych (Twinning) mają na celu instytucjonalne wspieranie i rozwijanie państw kandydujących do UE oraz znajdujących się w sąsiedztwie UE, a także niektórych państw Afryki Subsaharyjskiej i Azji. Współpraca ta odbywa się pomiędzy instytucjami publicznymi z państw członkowskich UE i beneficjentów pomocy, a finansowana jest ze środków UE. Polega na wymianie doświadczeń związanych z implementacją prawa UE oraz pozwala na nawiązanie długotrwałej współpracy pomiędzy partnerami. Realizacja projektów twinningowych obejmuje organizację specjalistycznych szkoleń w kraju beneficjenta oraz wizyt studyjnych w instytucjach kraju udzielającego wsparcia.

Współpraca twinnigowa przyczynia się do wzmocnienia międzynarodowej pozycji Polski poprzez budowanie pozytywnego wizerunku na arenie międzynarodowej, rozwijania kontaktów politycznych i gospodarczych, promowania polskiego know-how oraz wspierania przemian instytucjonalnych u beneficjentów pomocy.

„Wzmocnienie potencjału instytucjonalnego Rady ds. Konkurencji w celu egzekwowania polityki konkurencji i pomocy państwa zgodnie z najlepszymi praktykami UE” (2024-2026)

W grudniu 2024 r. Urząd zainaugurował projekt twinningowy na rzecz mołdawskiej Rady ds. Konkurencji. Jako młodszy partner realizuje go w konsorcjum z urzędami antymonopolowymi z Rumunii (główny partner, Romanian Competition Council) oraz Litwy (młodszy partner, Lithuanian Competition Council). Odpowiada za komponent 1, którego celem jest wzmocnienie zdolności instytucjonalnych i administracyjnych beneficjenta. Działania potrwają 27 miesięcy.

„Wzmocnienie potencjałów Agencji Nadzoru Rynku Gruzji” (2023-2025)

UOKiK jako młodszy partner zrealizował projekt twinningowy w Gruzji w konsorcjum z Litwą (State Consumer Rights Protection Authority, SCRPA, główny partner) i Niemcami (Federal Ministry for Economic Affairs and Climate Action, BMWK, młodszy partner). Urząd pełnił wiodącą rolę w komponencie „Wzmocnione ramy prawne nadzoru rynku”. Projekt odbył się w terminie październik 2023-czerwiec 2025.

Wcześniejsze projekty:

• Maroko: „Wzmocnienie potencjału instytucjonalnego Urzędu ds. Konkurencji” (2021-2023)
• Serbia: „Wzmocnienie systemu ochrony konsumentów w Serbii jako odpowiedź na nowe wyzwania rynkowe" (2021-2023)

TAIEX (Technical Assistance and Information Exchange) jest kluczowym instrumentem Unii Europejskiej służącym budowaniu potencjału instytucjonalnego na całym świecie, zapewniającym ukierunkowane i szybkie wsparcie organom administracji publicznej w krajach kandydujących do UE i poza nią. Jako fundament działań integracyjnych UE, TAIEX odgrywa kluczową rolę w przyspieszaniu dostosowywania przepisów prawnych i regulacyjnych do standardów UE, wzmacnianiu ram zarządzania oraz wprowadzaniu reform społeczno-gospodarczych. Korzystając z wiedzy specjalistycznej sektora publicznego wszystkich 27 państw członkowskich UE, TAIEX wspiera wymianę doświadczeń między partnerami, ułatwia dzielenie się najlepszymi praktykami i buduje stabilność instytucjonalną, zapewniając krajom partnerskim możliwości wdrożenia znaczących i trwałych reform. Długość oraz szczegóły każdego projektu TAIEX są dostosowane do potrzeb jej beneficjenta, natomiast wyróżnia się trzy główne formy wsparcia, tj.: warsztaty, misje eksperckie i wizyty studyjne. Współpraca finansowana jest ze środków UE. W latach 2022-2025, UOKiK zrealizował 12 projektów TAIEX dotyczących ochrony konsumentów oraz konkurencji i i pomocy publicznej, w tym:

• ochrona konsumentów na rzecz: Czarnogóra, Armenia, Maroko, Ukraina, Albania, Peru;
• ochrona konkurencji i pomoc publiczna na rzecz: Mołdawia, Libia, Albania, Gruzja, Czarnogóra.
   

Polska pomoc to program współpracy rozwojowej finansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych i realizowany we współpracy z organami administracji rządowej, organizacjami społecznymi oraz lokalnymi podmiotami w krajach rozwijających się, a także w ramach organizacji międzynarodowych. Są one planowane w perspektywie wieloletniej. Obowiązującym dokumentem strategicznym jest „Wieloletni program współpracy rozwojowej na lata 2021-2030. Solidarność dla rozwoju”. Dokumentami operacyjnymi są roczne plany współpracy rozwojowej, określające szczegółowe formy współpracy, wysokość środków finansowych przeznaczonych dla poszczególnych krajów priorytetowych lub na dane zadanie z zakresu współpracy rozwojowej.

Projekt dla Armenii (2025)

Beneficjentem projektu „Wsparcie instytucjonalne Komisji Ochrony Konkurencji w rozwoju systemu ochrony konsumentów i konkurencji w Republice Armenii” jest Komisja Ochrony Konkurencji i Konsumentów (CCPC) odpowiedzialna za kształtowanie polityki ochrony konkurencji i konsumentów w Armenii. Jego celem jest wzmocnienie tej instytucji w procesie reform, rozwoju demokracji oraz zbliżenia z Unią Europejską zgodnie z postanowieniami Umowy o Kompleksowym i Wzmocnionym Partnerstwie UE-Armenia (CEPA, EU-Armenia Comprehensive and Enhanced Partnership Agreement) obowiązującej od 2021 r.

W ramach projektu zaplanowano następujące działania, które mają służyć przekazaniu praktycznej wiedzy oraz zapoznaniu z najlepszymi praktykami dotyczącymi stosowania prawa ochrony konsumentów i konkurencji w Polsce i Unii Europejskiej:

• wizytę studyjną w Polsce, która obejmuje spotkania w formule job shadowing w delegaturach UOKiK w Poznaniu i Gdańsku oraz sesję szkoleniową w centrali Urzędu w Warszawie;
• misję ekspercką UOKiK w Armenii.

Projekt dla Mołdawii i Ukrainy (2024)

Projekt „Wsparcie instytucjonalne organów antymonopolowych Mołdawii i Ukrainy w rozwoju systemu ochrony konkurencji” był kontynuacją działań z 2023 r. podjętych na rzecz Mołdawskiej Rady ds. Konkurencji (CC) oraz Komitetu Antymonopolowego Ukrainy (AMCU). Działania miały na celu przekazanie ekspertom Mołdawii i Ukrainy praktycznej wiedzy w zakresie stosowania krajowego i unijnego prawa konkurencji, a więc przede wszystkim zapoznanie z najciekawszymi sprawami prowadzonymi przez Urząd oraz codziennymi wyzwaniami stojącymi przed polskim organem antymonopolowym.

W ramach projektu zrealizowano:

• wizytę przedstawicieli beneficjentów w delegaturach UOKiK w Poznaniu i Łodzi w formule job shadowingu na temat badań rynku, decyzji zobowiązujących oraz przeszukań;
• warsztaty dotyczące tematyki nieuczciwych praktyk na rynku rolno-spożywczym (UTP) oraz wybranych kwestii antymonopolowych z udziałem praktyków z urzędów ochrony konkurencji z państw-sygnatariuszy porozumienia regionalnego na rzecz ochrony konkurencji w Europie Środkowo-Wschodniej;
• 3-dniową sesję szkoleniową w Kiszyniowie poświęconą praktycznym aspektom stosowania prawa konkurencji.

Projekt dla Mołdawii i Ukrainy (2023)

Projekt „Pomoc instytucjonalna dla urzędów antymonopolowych w Ukrainie i w Mołdawii” realizowany był od kwietnia do grudnia 2023 r. Jego beneficjentem były dwa urzędy antymonopolowe: Mołdawska Rada ds. Konkurencji (CC) oraz Komitet Antymonopolowy Ukrainy (AMCU). Celem działań było udzielenie wsparcia instytucjonalnego CC oraz AMCU w zakresie egzekwowania prawa konkurencji oraz pomocy publicznej. Ich zapowiedź pojawiła się w ramach porozumienia o współpracy regionalnej w Europie Środkowo-Wschodniej podpisanego w siedzibie UOKiK 18 kwietnia 2023 r.

Projekt objął następujące działania dla mołdawskich oraz ukraińskich ekspertów:

• warsztaty w Kiszyniowie dotyczące pomocy publicznej, prawa konkurencji oraz komunikacji;
• warsztaty w Kiszyniowie na temat planowania i prowadzenia postępowań antymonopolowych, wykrywania karteli i zmów przetargowych oraz przewagi kontraktowej;
• staże eksperckie w delegaturach UOKiK w Bydgoszczy i Poznaniu w formule job shadowing;
• wizyta studyjna w delegaturze UOKiK w Łodzi na temat przeszukań;
• warsztaty w Warszawie dotyczące badań rynku, monitoringu oraz rynków cyfrowych.

Szefowie urzędów antymonopolowych z Polski, Czech, Estonii, Węgier, Łotwy, Litwy, Rumunii, Słowacji oraz 2 państw kandydujących do Unii Europejskiej – Mołdawii i Ukrainy – 18 kwietnia 2023 r. w siedzibie UOKiK podpisali porozumienie o współpracy regionalnej na rzecz ochrony konkurencji w regionie Europy Środkowo-Wschodniej. W grudniu 2023 r. do tej inicjatywy dołączyła Austria.

Jej głównym celem jest wzmocnienie współpracy regionalnej oraz podejmowanie wspólnych działań na rzecz rozwoju ochrony konkurencji. Wymiana doświadczeń i dobrych praktyk odbywa się w formie:

• grup roboczych;
• wizyt studyjnych;
• warsztatów;
• nieformalnej wymiany informacji dotyczących m.in. prowadzonych postępowań i badań rynku.

Porozumienie stworzyło podstawy dla współpracy regionalnej, przyczyniając się do budowania potencjału wielostronnego. Funkcjonuje ono na zasadzie dobrowolności i komplementarności, bez ingerencji w działania podejmowane w ramach Europejskiej Sieci Konkurencji. Inicjatywie przewodniczy rotacyjna prezydencja, sprawowana zgodnie z porządkiem alfabetycznym. UOKiK objął przewodnictwo jako pierwszy w 2023 r., następnie Rumunia (2024), Słowacja (2025).