Poziom globalny

Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (Organization for Economic Co-operation and Development – OECD), powstała 30 września 1961 r. i skupia 38 wysoko rozwiniętych i demokratycznych państw. Jej celem jest wspieranie państw członkowskich w osiągnięciu jak najwyższego poziomu wzrostu gospodarczego i stopy życiowej obywateli. Esperci UOKiK uczestniczą w pracach OECD w Komitecie Konkurencji oraz w Komitecie ds. Polityki Konsumenckiej a także w podległych im grupach roboczych.

Konkurencja

Komitet Konkurencji OECD (Competition Committee) jest najważniejszym międzynarodowym forum z zakresu polityki i prawa konkurencji, który skupia szefów urzędów antymonopolowych państw członkowskich z całego świata. Jest podstawowym inicjatorem analiz polityki konkurencji i organem doradczym dla rządów oraz odpowiada za promowanie reform rynkowych, w tym działań mających na celu przeciwdziałanie praktykom ograniczającym konkurencję.

Przedstawiciele Urzędu w ramach spotkań analizują sektory gospodarki, w których najczęściej dochodzi do naruszeń prawa konkurencji. Wraz z ekspertami z innych krajów wymieniają się doświadczeniami z zakresu prowadzonych postępowań antymonopolowych i szukają najlepszych rozwiązań mających na celu polepszenie stanu konkurencji na rynkach krajowych. Przedstawiają również zagadnienia związane z implementacją polityki konkurencji w Polsce i omawiają bieżące zmiany w prawie antymonopolowym. UOKiK uczestniczy także w pracach wyspecjalizowanych grup roboczych ds. konkurencji i regulacji oraz ds. współpracy i egzekwowania prawa.

Co roku UOKiK przedstawia sprawozdanie na temat rozwoju polityki w zakresie konkurencji w Polsce:

Światowe Forum Konkurencji

Od 2001 r. OECD organizuje coroczne spotkania Światowego Forum Konkurencji (Global Forum on Competition)dla ponad 110 przedstawicieli rządowych i różnych organizacji z całego świata. Celem jest omawianie najważniejszych tematów dotyczących konkurencji, promowanie globalnej współpracy i dyskusja o polityce konkurencji pomiędzy rządami i organizacjami. Tematy spotkań z ostatnich lat można prześledzić tutaj:

Konsumenci

Komitet ds. Polityki Konsumenckiej OECD (OECD Committee on Consumer Policy – CCP)

Komitet zrzesza przedstawicieli centralnych organów ds. polityki ochrony konsumentów państw członkowskich oraz ekspertów z organizacji społecznych i przedsiębiorców. Pozostaje jednym z głównych międzyrządowych forów o zasięgu ogólnoświatowym, które zajmuje się polityką konsumencką. Prace skupiają się na promocji współpracy pomiędzy państwami członkowskimi OECD i państwami trzecimi oraz implementacji rekomendacji prawnych w zakresie ochrony konsumentów. Komitet współpracuje również z organizacjami konsumenckimi, przedsiębiorcami oraz środowiskiem akademickim, prowadząc konsultacje dotyczące tworzenia skutecznych mechanizmów polityki konsumenckiej służących podwyższaniu efektywności gospodarki globalnej oraz ochronie konsumentów.

Grupa robocza ds. bezpieczeństwa produktów konsumenckich (Working Party on Consumer Product Safety)

Prace OECD w zakresie bezpieczeństwa produktów konsumenckich mają na celu poprawę współpracy między jurysdykcjami , skuteczną wymianę informacji oraz promowanie współpracy między organami nadzoru rynku bezpieczeństwa produktów, organami wykonawczymi i regulacyjnymi na całym świecie. Współpraca ta przejawia się poprzez:

  • wczesne rozpoznawanie problemów związanych z bezpieczeństwem produktów konsumenckich;
  • dzielenie się praktykami i zmianami w przepisach prawnych;
  • spójne rozwiązywanie problemów związanych z bezpieczeństwem produktów konsumenckich poprzez regularne uczestnictwo i wspieranie forów globalnych i regionalnych.

Misją Międzynarodowej Sieci Konkurencji (International Competition Network – ICN), jest propagowanie przyjęcia najwyższych standardów i procedur w polityce konkurencji na całym świecie oraz dążenie do ułatwienia skutecznej współpracy międzynarodowej z korzyścią dla agencji członkowskich, konsumentów i gospodarek. Reprezentanci urzędów antymonopolowych współpracują ze sobą w ramach pięciu grup roboczych:

Ramy Procedur Agencji Ochrony Konkurencji (ICN Framework for Competition Agency Procedures – CAP)

Uczciwe i skuteczne procedury prowadzenia postępowań są niezbędne dla prawidłowego egzekwowania prawa konkurencji. Dlatego ICN opublikowała Ramy Procedur Agencji Ochrony Konkurencji. 73 agencje ochrony konkurencji, w tym UOKiK, zobowiązały się współpracować w ramach tej umowy. Celem jest wspieranie uczciwych procedur, zminimalizowanie obciążenia administracyjnego uczestników działających w różnych systemach prawnych oraz dysponujących różnymi zasobami, a jednocześnie uwidocznienie najważniejszych przepisów i zasad postępowania w zakresie ochrony konkurencji.

W ramach inicjatywy każda z agencji opisała w jaki sposób procedury są zbieżne z CAP. Dokumenty są dostępne na stronie ICN CAP.

Zgłoszenie chęci do przystąpienia do prac ICN

Prace w ramach ICN są również częściowo otwarte dla praktyków prawa konkurencji. Zachęcamy ekspertów praktykujących w obszarze prawa konkurencji do włączenia się w prace grup roboczych. Należy wypełnić poniższy formularz. Aktualizacja listy odbywa się raz do roku za pośrednictwem Biura Współpracy Międzynarodowej.

Formularz dostępny jest pod adresem: ankieta.uokik.gov.pl/grupy-robocze-icn/

nowa strona banner
 

Międzynarodowa Sieć Ochrony Konsumentów (International Consumer Protection and Enforcement Network – ICPEN) jest organizacją zrzeszającą organy ochrony konsumentów z ponad 70 państw świata. Pracami sieci kieruje państwo sprawujące w danym okresie roczną, rotacyjną prezydencję.

1 lipca 2023 r. Polska obejęła Prezydencję w ICPEN po raz drugi (wcześniej sprawowała ją w latach 2006-2007). Hasłem polskiej Prezydencji jest „Empowering responsible consumer choices”, a priorytetami są rozwój i kontynuacja projektów promujących wzmocnienie pozycji konsumentów, co pozwoli organom egzekwującym prawo konsumenckie, na dalszą wymianę praktyk w tym zakresie. Ich realizacja odbędzie się poprzez wdrażanie i kontynuowanie inicjatyw w takich obszarach jak: marketing internetowy, ciemne wzorce handlowe, ochrona konsumentów online – finanse przyszłości, wprowadzające w błąd oświadczenia środowiskowe.

Dla polskiej Prezydencji równie ważne będzie poszukiwanie synergii między różnymi sieciami i platformami ochrony konsumentów (UE, OECD, UNCTAD GPEN), aby wzmocnić współpracę – nie powielać działań i się uzupełniać.

Ponadto podczas Prezydencji Polski zostanie dokonany przegląd i aktualizacja Planu Strategicznego ICPEN na lata 2024-2027.

Celem sieci ICPEN jest:

  • koordynacja i współpraca w zakresie egzekwowania przepisów konsumenckich;
  • wymiana informacji na temat praktyk rynkowych o wymiarze transgranicznym, które mogą mieć negatywny wpływ na interesy konsumentów, a także nowych tendencji i zagrożeń związanych z ochroną konsumentów;
  • wymiana informacji na temat najlepszych praktyk dotyczących najważniejszych przepisów konsumenckich oraz uprawnień w zakresie egzekwowania prawa i podejść regulacyjnych do ochrony konsumentów.

UOKiK uczestniczy w następujących inicjatywach sieci:

  • Spotkaniach Wysokiego Szczebla (High Level Meetings) – organizowanych raz do roku przez kraj sprawujący prezydencję, mających na celu omówienie głównych kierunków działań w ramach ICPEN;
  • Grupie Doradczej (Advisory Group) prezydencji ICPEN;
  • konferencjach plenarnych – organizowanych dwa razy do roku w państwie sprawującym przewodnictwo;
  • Warsztatach Najlepszych Praktyk (Best Practices Workshop) – corocznych dwudniowych warsztatach poświęconych bieżącym problemom ochrony konsumentów;
  • eConsumer.gov – projekt, w ramach którego można zgłaszać międzynarodowe skargi konsumenckie;
  • Corocznym Dniu Przeszukiwania Internetu (Internet Sweep), w ramach którego przeglądany jest Internet pod kątem nieuczciwych i wprowadzający w błąd stron www;
  • Grupach roboczych oraz cyklicznych seminariach poświęconych aktualnym zagadnieniom z obszaru ochrony konsumentów.

Konferencja Narodów Zjednoczonych w sprawie Handlu i Rozwoju (United Nations Conference on Trade and Development – UNCTAD) jest stałym organem międzyrządowym ustanowionym przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych w 1964 r. Siedziba mieści się w Szwajcarii (w Genewie), biura w Nowym Jorku i Addis Abebie. UNCTAD jest częścią Sekretariatu ONZ. Podlega Zgromadzeniu Ogólnemu ONZ oraz Radzie Gospodarczej i Społecznej, ale posiada własnych członków, kierownictwo i budżet. Jest również częścią Grupy Rozwoju Narodów Zjednoczonych.

Zgromadzenie Ogólne ONZ powierzyło UNCTAD pełnienie roli punktu centralnego w ramach ONZ w kwestiach związanych z konkurencją i ochroną konsumentów, co zostało zawarte w rezolucjach Zgromadzenia Ogólnego 35/63 z dnia 22 kwietnia 1980 r. w sprawie konkurencji oraz 70/186 z dnia 22 grudnia 2015 r. w sprawie ochrony konsumentów.

Celem programu dotyczącego polityki konkurencji i ochrony konsumentów jest przyczynienie się do ograniczenia ubóstwa i osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju poprzez poprawę funkcjonowania rynków dzięki wzmocnionej konkurencji i ochronie konsumentów.

Jednym z celów działalności UNCTAD jest promocja ochrony konkurencji i wspieranie konkurencyjności na świecie, aby wyrównywać szanse handlowe na poziomie globalnym. UNCTAD wspiera polityki i promuje ramy chroniące i wzmacniające konsumentów przed nieuczciwymi praktykami silniejszych przedsiębiorców.

Ochrona Konkurencji

Międzyrządowa Grupa Ekspertów ds. Prawa i Polityki Konkurencji (Intergovernmental Group of Experts on Competition Law and Policy)

UOKiK uczestniczy w spotkaniach Międzyrządowej Grupy Ekspertów ds. Prawa i Polityki Konkurencji organizowanych raz do roku. Grupa spotyka się w celu omówienia sposobów usprawnienia światowej współpracy w zakresie wdrażania polityki konkurencji oraz zwiększenia konwergencji poprzez dialog. Podstawę konsultacji międzyrządowych stanowi zbiór zasad Narodów Zjednoczonych dotyczących konkurencji.

Grupa IGE nie pełni żadnej funkcji związanej z ustanawianiem przepisów, lecz prowadzi swoje prace poprzez:

  • interaktywne debaty
  • dobrowolną wzajemną ocenę prawa i polityki konkurencji
  • okrągłe stoły poświęcone specjalistycznym zagadnieniom z dziedziny konkurencji
  • przeglądy pomocy technicznej i działań w zakresie budowania potencjału. 

Gdy zostanie osiągnięte porozumienie w sprawie zaleceń, poszczególne kraje członkowskie decydują, czy i jak je wdrożyć, np. poprzez jednostronne, dwustronne lub wielostronne porozumienia.

Grupa robocza ds. karteli transgranicznych (Cross-border Cartel Working Group – CBCWG)

W 2020 r. ustanowiono grupę roboczą ds. karteli transgranicznych dla państw członkowskich ONZ. Jej celem jest podkreślenie najlepszych praktyk, ułatwienie wymiany informacji i konsultacji oraz składanie sprawozdań międzyrządowej grupie ekspertów ds. prawa i polityki konkurencji. Grupa spotyka się regularnie w formie telekonferencji i jest otwarta dla przedstawicieli krajowych organów ds. konkurencji, zainteresowanych organizacji czy sieci międzynarodowych.

Ochrona Konsumentów

Międzyrządowa Grupa Ekspertów ds. Prawa i Polityki Ochrony Konsumentów (Group of Experts on Consumer Protection Law and Policy)

UOKiK uczestniczy w spotkaniach Międzyrządowej Grupy Ekspertów ds. Prawa i Polityki Ochrony Konsumentów. Jest to stały organ ustanowiony na mocy Wytycznych Narodów Zjednoczonych w sprawie ochrony konsumentów, który działa w celu monitorowania stosowania i wdrażania wytycznych, zapewnienia forum dla konsultacji, prowadzenia badań i studiów, zapewnienia pomocy technicznej, podejmowania dobrowolnych wzajemnych ocen oraz okresowej aktualizacji wytycznych.

Grupy robocze spotykają się regularnie i nieformalnie w formie telekonferencji. Są otwarte dla przedstawicieli rządów z wiedzą ekspercką – krajowych organów ochrony konsumentów, krajowych organów ds. bezpieczeństwa produktów konsumenckich, zainteresowanych organizacji i sieci międzynarodowych oraz stron reprezentujących społeczeństwo obywatelskie i środowisko akademickie.

Światowa Mapa Ochrony Konsumentów (World Consumer Protection Map)

W 2021 r. UOKiK przyłączył się do projektu „World Consumer Protection Map”. Jego geneza sięga rezolucji 70/186 Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych w sprawie ochrony konsumentów z dnia 22 grudnia 2015 r., w której zapisano, że solidne ramy prawne i regulacyjne w zakresie ochrony konsumentów służą ważnemu interesowi publicznemu, przyczyniają się do dynamiki gospodarczej i dobrobytu konsumentów. W uzgodnionych konkluzjach po pierwszej sesji w 2016 r. międzyrządowa grupa ekspertów ds. prawa i polityki ochrony zwróciła się do sekretariatu UNCTAD o przygotowanie studium na temat ram prawnych i instytucjonalnych w zakresie ochrony konsumentów.

Celem projektu jest przedstawienie zaktualizowanego i kompleksowego obrazu ochrony konsumentów na świecie, określenie trendów i punktów odniesienia oraz wyzwań.