EN
Ikona BIP

Sygnaliści zewnętrzni

Ustaliliśmy procedurę przyjmowania zgłoszeń zewnętrznych oraz podejmowania działań następczych.

25 grudnia 2024 r. wchodzą w życie przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów dotyczące zgłoszeń zewnętrznych. Zobowiązują one organy publiczne takie, jak Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, do ustalenia „procedury przyjmowania zgłoszeń zewnętrznych oraz podejmowania działań następczych”.

 

Co i jak można zgłosić?

Zgodnie z przepisami ustawy możesz zgłosić każde naruszenie prawa, czyli działanie lub zaniechanie niezgodne z prawem lub mające na celu obejście prawa, dotyczące wyliczonych w ustawie spraw.

Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów rozpatruje zgłoszenia z zakresu:

  • bezpieczeństwa produktów i ich zgodności z wymogami;
  • ochrony konsumentów;
  • rynku wewnętrznego Unii Europejskiej, w tym publicznoprawnych zasad konkurencji i pomocy państwa (pomocy publicznej) oraz opodatkowania osób prawnych.

W zakresie praktyk ograniczających konkurencję ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów przewiduje jedynie dwie sytuacje, które mogą zostać zakwalifikowane, jako publicznoprawne naruszenia reguł konkurencji uprawniające Prezesa UOKiK do podjęcia interwencji: 

  • porozumienia ograniczające konkurencję np. zmowa cenowa, zmowa przetargowa, podział rynku/klientów (art. 6 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów)
  • nadużywanie pozycji dominującej (art. 9 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów)

Prezes UOKiK chroni interes publiczny, a nie indywidualny interes poszczególnych przedsiębiorców.

Wszelkie roszczenia wynikające np. z popełnienia czynów nieuczciwej konkurencji np. naruszenia tajemnic przedsiębiorcy czy naśladownictwa jego produktów, naruszenia dóbr osobistych, niewywiązania się ze zobowiązań umownych etc. mogą być dochodzone wyłącznie na drodze sądowej, nie zaś przed Prezesem UOKiK.

Prezes UOKiK nie dysponuje możliwością wyegzekwowania indywidualnych roszczeń przedsiębiorców oraz nie jest uprawniony do występowania w trybie administracyjnym w imieniu i na rzecz którejkolwiek ze stron sporu. 

Więcej o ustawowych kompetencjach Prezesa UOKiK w sprawach praktyk ograniczających konkurencję przeczytasz tutaj: https://uokik.gov.pl/ograniczanie-konkurencji.

  • Nadużywanie przez przedsiębiorcę pozycji dominującej

Przez pozycję dominującą rozumie się pozycję przedsiębiorcy, która umożliwia mu zapobieganie skutecznej konkurencji na rynku właściwym przez stworzenie mu możliwości działania w znacznym zakresie niezależnie od konkurentów, kontrahentów oraz konsumentów. 

Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów wprowadza domniemanie, zgodnie z którym przedsiębiorca ma pozycję dominującą, jeżeli jego udział w rynku właściwym przekracza 40%. 

  • Antykonkurencyjne porozumienia pomiędzy przedsiębiorcami

Prawo zakazuje przedsiębiorcom zawierania antykonkurencyjnych porozumień, czyli dokonywania jakichkolwiek uzgodnień, których celem lub skutkiem jest eliminowanie, ograniczenie lub zniekształcenie konkurencji. 

Jeśli jesteś uczestnikiem takiego porozumienia, złóż wniosek leniency w programie łagodzenia kar, który daje szansę obniżenia kary lub jej całkowitego uniknięcia. Dowiedz się więcej tutaj: https://uokik.gov.pl/ograniczanie-konkurencji-program-lagodzenia-kar.

Jeśli chcesz zgłosić nadużywanie przez przedsiębiorcę pozycji dominującej lub zawarcie przez przedsiębiorców niedozwolonego porozumienia:

  • złóż formalne zawiadomienie przez ePUAP:  /UOKiK/SkrytkaESP  lub listownie na  adres   Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów  
  • zgłoś naruszenie anonimowo, za pośrednictwem dedykowanej platformy pod adresem:  uokik.whiblo.pl .  

Jeśli chcesz zgłosić informację o naruszeniu prawa uzyskaną w kontekście związanym z pracą w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 2024 o ochronie sygnalistów, możesz dokonać zgłoszenia:

  • za pośrednictwem dedykowanej platformy: sygnalisciuokik.whiblo.pl,
  • pozostawiając wiadomość głosową pod numerem +48 22 55 60 560,
  • listownie na adres Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, umieszczając na kopercie dopisek „zgłoszenie sygnalizacyjne zewnętrzne",
  • osobiście – po wcześniejszym umówieniu spotkania z koordynatorem wyznaczonym przez Prezesa Urzędu pod nr tel. +48 22 55 60 806.

Prezes UOKiK zgodnie z ustawą z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej nie posiada kompetencji w zakresie rozpatrywania zgłoszeń dotyczących zaniechań lub niezgodnych z prawem działań związanych z udzielaniem pomocy publicznej lub pomocy de minimis.

Więcej o ustawowych kompetencjach Prezesa UOKiK w sprawach dotyczących pomocy publicznej przeczytasz tutaj: https://uokik.gov.pl/pomoc-publiczna.

Informacje o udzielonej pomocy publicznej i pomocy de minimis oraz programach pomocowych dostępne są na stronie UOKiK i na stronie Komisji Europejskiej.

Zachęcamy do odszukania na stronie https://uokik.gov.pl/sprawozdawanie-udzielonej-pomocy-publicznej, w tym w bazie danych SUDOP (https://sudop.uokik.gov.pl/) informacji o udzielonej pomocy, m.in. o podstawie prawnej jej zgodności z rynkiem wewnętrznym oraz odszukania na stronie https://competition-cases.ec.europa.eu/search informacji na temat notyfikacji/zgłoszenia programu pomocowego lub pomocy indywidualnej do Komisji Europejskiej.

Jeśli nadal masz wątpliwości dotyczące legalności i zgodności z rynkiem wewnętrznym danego wsparcia publicznego, możesz dokonać zgłoszenia do podmiotu udzielającego pomocy lub organu nadzorującego podmiot udzielający pomocy.

Jeśli zgłoszenie to nie wyjaśniło Twoich wątpliwości w zakresie legalności i zgodności z rynkiem wewnętrznym danego wsparcia publicznego, masz możliwość złożenia skargi do Komisji Europejskiej - formularz dostępny na stronie: https://competition-policy.ec.europa.eu/state-aid/complaints_en?prefLang=pl lub podjęcia działań zgodnie z Zawiadomieniem Komisji w sprawie egzekwowania zasad pomocy państwa przez sądy krajowe 2021/C 305/01 m.in. poprzez zgłoszenie do sądów krajowych https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX:52021XC0730(01).

W zakresie kontroli koncentracji ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów przewiduje w zasadzie jedynie dwie sytuacje, które mogą zostać zakwalifikowane, jako publicznoprawne naruszenia reguł konkurencji przez przedsiębiorców uprawniające Prezesa UOKiK do podjęcia interwencji: 

  • niezgłoszenie zamiaru koncentracji przedsiębiorców, który podlegał obowiązkowi notyfikacji Prezesowi UOKiK
  • dokonanie koncentracji przed uzyskaniem zgody Prezesa UOKiK na jej przeprowadzenie 

Więcej o ustawowych kompetencjach Prezesa UOKiK w sprawach kontroli koncentracji przeczytasz tutaj: https://uokik.gov.pl/pytania-i-odpowiedzi.

Jeżeli sprawa, którą chcesz zgłosić dotyczy:

  • niezgłoszenia zamiaru koncentracji przedsiębiorców, który podlegał obowiązkowi notyfikacji Prezesowi UOKiK 

Koncentracje podlegają obowiązkowi zgłoszenia Prezesowi UOKiK jeżeli spełnione są progi obrotowe wskazane w art. 13 ustawy o ochronie konkurencji, tj. , łączny światowy obrót przedsiębiorców uczestniczących w koncentracji w roku obrotowym poprzedzającym rok zgłoszenia przekracza równowartość 1 000 000 000 euro lub łączny obrót na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przedsiębiorców uczestniczących w koncentracji w roku obrotowym poprzedzającym rok zgłoszenia przekracza równowartość 50 000 000 euro i nie zachodzą wyłączenia wskazane w art. 14 tej ustawy (tj. m.in. obrót podmiotu przejmowanego przekracza 10 mln euro i koncentracja nie jest dokonana pomiędzy podmiotami z tej samej grupy kapitałowej). Koncentracja polega na połączeniu przedsiębiorców, przejęciu kontroli nad przedsiębiorcą lub nabyciu części jego mienia lub utworzeniu wspólnego przedsiębiorcy. Informacje na temat prowadzonych postępowań i wydanych decyzji w sprawach z zakresu kontroli koncentracji są dostępne na stronie: https://uokik.gov.pl/bip/koncentracje.

Formularz zgłoszeniowy: sygnalisciuokik.whiblo.pl

  • dokonanie koncentracji przed uzyskaniem zgody Prezesa UOKiK na jej przeprowadzenie

Zgodnie z art. 97 ustawy o ochronie konkurencji przedsiębiorcy uczestniczący w koncentracji muszą się powstrzymać od jej dokonania do czasu wydania przez Prezesa Urzędu UOKiK decyzji lub upływu terminu, w jakim decyzja powinna zostać wydana. Informacje na temat prowadzonych postępowań w sprawach z zakresu kontroli koncentracji są dostępne na stronie https://uokik.gov.pl/bip/koncentracje.

Jeśli chcesz zgłosić informację o naruszeniu prawa uzyskaną w kontekście związanym z pracą w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 2024 o ochronie sygnalistów, przyjmiemy zgłoszenie, które przekażesz:

  • w systemie poprzez naszą stronę internetową: sygnalisciuokik.whiblo.pl,
  • jako wiadomość głosową pod numerem: +48 22 55 60 560,
  • listownie na adres Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, umieszczając na kopercie dopisek „zgłoszenie sygnalizacyjne zewnętrzne”,
  • osobiście – po wcześniejszym umówieniu spotkania z koordynatorem wyznaczonym przez Prezesa Urzędu pod nr tel. +48 22 55 60 806.

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) jest właściwy jedynie w zakresie produktów udostępnianych konsumentom, z wyłączeniem: wyrobów budowlanych, pojazdów podlegających homologacji, wyrobów kosmetycznych, wyrobów medycznych i produktów leczniczych, urządzeń radiowych (tzn. z modułem łączności bezprzewodowej i podlegających wymaganiom kompatybilności elektromagnetycznej), przyrządów pomiarowych. Możesz sprawdzić, który organ jest właściwy dla danego sektora (lista udostępniona przez Komisję Europejską w jęz. ang. – dane dot. Polski znajdują się na str. 248-256 - https://ec.europa.eu/docsroom/documents/63634).

Jeśli chcesz zgłosić problem z produktem używanym w środowisku pracy lub naruszenie przepisów BHP związane z produktem – zgłoś to do Państwowej Inspekcji Pracy (https://www.pip.gov.pl/kontakt/glowny-inspektorat).

Natomiast w przypadku problemów z zakupionym towarem i w sporach ze sprzedawcami, konsumentom służą pomocą powołane do tego pozarządowe organizacje konsumenckie oraz rzecznicy praw konsumentów. Dane kontaktowe dostępne są w serwisie internetowym UOKiK pod adresem: https://uokik.gov.pl/pomoc-dla-konsumentow.

Uwaga: przyjęcie zgłoszenia i podjęcie działań przez UOKiK wobec zgłoszonego produktu nie oznacza wystąpienia w indywidualnej sprawie zgłaszającego i jej rozstrzygnięcia na drodze administracyjnej. Nie zastępuje i nie zamyka dochodzenia praw przez zgłaszającego na podstawie przepisów odrębnych (tzn. na drodze cywilnej).

Twoje zgłoszenie zostanie przeanalizowane a organ podejmie stosowne działania wynikające z kompetencji przyznanych przepisami ustawy z dnia 12 grudnia 2003 r. o ogólnym bezpieczeństwie produktów (Dz. U. z 2021 r., poz. 222) lub ustawy z dnia 13 kwietnia 2016 r. o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku (Dz. U. z 2022 r. poz. 1854, z 2024 r. poz. 1089). Zgłoszenie może być także wykorzystane podczas planowania działań kontrolnych Inspekcji Handlowej.

Jeśli chcesz zgłosić informację o naruszeniu prawa uzyskaną w kontekście związanym z pracą w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 2024 o ochronie sygnalistów, przyjmiemy zgłoszenie, które przekażesz:

  • w systemie poprzez naszą stronę internetową: sygnalisciuokik.whiblo.pl,
  • jako wiadomość głosową pod numerem: +48 22 55 60 560,
  • listownie na adres Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, umieszczając na kopercie dopisek „zgłoszenie sygnalizacyjne zewnętrzne”,
  • osobiście – po wcześniejszym umówieniu spotkania z koordynatorem wyznaczonym przez Prezesa Urzędu pod nr tel. +48 22 55 60 806.

Podkreślenia wymaga, że UOKiK nie zajmuje się pomocą w indywidualnych sprawach konsumenckich.

W zakresie publicznoprawnej ochrony konsumentów Prezes UOKiK może działać w zakresie klauzul abuzywnych (niedozwolonych postanowień wzorca umowy) lub praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów.

  • Klauzule abuzywne

Klauzula abuzywna to postanowienie zawarte w umowie z konsumentem nieuzgodnione z nim indywidualnie, kształtujące jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, bądź rażąco naruszające jego interesy.

Prezes UOKiK prowadzi postępowania w sprawie o uznanie postanowienia wzorca umowy za niedozwolone. W decyzji administracyjnej rozstrzyga, czy dana klauzula ma niedozwolony charakter oraz czy zakazuje jej dalszego wykorzystywania. Decyzja Prezesa UOKiK uznająca postanowienie wzorca umowy za niedozwolone ma skutek tylko w stosunku do przedsiębiorcy, który ją stosował oraz wobec wszystkich konsumentów, którzy zawarli z nim umowę na postawie klauzuli wskazanej w decyzji. W swoich rozstrzygnięciach Prezes UOKiK może również określić środki usunięcia trwających skutków bezprawnej praktyki przedsiębiorcy i nałożyć na przedsiębiorcę karę pieniężną.

Prezes UOKiK prowadzi rejestr klauzul abuzywnych : https://rejestr.uokik.gov.pl

  • Praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów

Z praktyką naruszającą zbiorowe interesy konsumentów mamy do czynienia wówczas gdy bezprawne działanie przedsiębiorcy godzi w zbiorowe interesy konsumentów, np. narusza interesy potencjalnie nieograniczonej liczby konsumentów.

Praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów to w szczególności: naruszanie obowiązku udzielania konsumentom rzetelnej, prawdziwej i pełnej informacji, nieuczciwe praktyki rynkowe, proponowanie konsumentom nabycia usług finansowych, które nie odpowiadają potrzebom tych konsumentów ustalonym z uwzględnieniem dostępnych przedsiębiorcy informacji w zakresie cech tych konsumentów lub proponowanie nabycia tych usług w sposób nieadekwatny do ich charakteru.

Prezes UOKiK prowadzi postępowania administracyjne w tych sprawach. Mogą zakończyć się nakazem zaniechania kwestionowanych działań oraz nałożeniem kary pieniężnej albo dobrowolnym zobowiązaniem przedsiębiorcy do zmiany zachowania w celu wyeliminowania naruszeń..

Baza decyzji wydanych przez Prezesa UOKiK w kwestii ochrony konsumentów znajduje się tu : https://decyzje.uokik.gov.pl/bp/dec_prez.nsf

Pamiętaj, że UOKiK nie pomaga konsumentom w sprawach indywidualnych. Pomocy należy szukać :

Jeżeli prowadzisz spór sądowy z przedsiębiorcą możesz wysłać do UOKiK wniosek o wydanie istotnego poglądu w sprawie (IPWS). Baza wydanych do tej pory poglądów znajduje się tu: https://uokik.gov.pl/bip/istotny-poglad-w-sprawie

Możesz również wnosić o sporządzenie przez Prezesa UOKiK skargi nadzwyczajnej od prawomocnego orzeczenia sądu powszechnego kończącego postępowanie w sprawie. Szczegóły znajdują się tu: https://uokik.gov.pl/bip/skarga-nadzwyczajna

W przypadku gdy chcesz zgłosić do UOKiK podejrzenie stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów lub klauzul abuzywnych:

Jeśli chcesz zgłosić informację o naruszeniu prawa uzyskaną w kontekście związanym z pracą w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 2024 o ochronie sygnalistów, przyjmiemy zgłoszenie, które przekażesz:

  • w systemie poprzez naszą stronę internetową: sygnalisciuokik.whiblo.pl,
  • jako wiadomość głosową pod numerem: +48 22 55 60 560,
  • listownie na adres Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, umieszczając na kopercie dopisek „zgłoszenie sygnalizacyjne zewnętrzne”,
  • osobiście – po wcześniejszym umówieniu spotkania z koordynatorem wyznaczonym przez Prezesa Urzędu pod nr tel. +48 22 55 60 806.

Pozostałe wyliczone w ustawie sprawy nie dotyczą właściwości Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Skieruj więc do innych organów zgłoszenie dotyczące:

  • korupcji;
  • zamówień publicznych;
  • usług, produktów i rynków finansowych;
  • przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu;
  • bezpieczeństwa transportu;
  • ochrony środowiska;
  • ochrony radiologicznej i bezpieczeństwa jądrowego;
  • bezpieczeństwa żywności i pasz;
  • zdrowia i dobrostanu zwierząt;
  • zdrowia publicznego;
  • ochrony prywatności i danych osobowych;
  • bezpieczeństwa sieci i systemów teleinformatycznych;
  • interesów finansowych Skarbu Państwa Rzeczypospolitej Polskiej, jednostki samorządu terytorialnego oraz Unii Europejskiej;
  • konstytucyjnych wolności i praw człowieka i obywatela - występujące w stosunkach jednostki z organami władzy publicznej i niezwiązane z wyżej wymienionymi dziedzinami.

 

Kto może zgłosić?

Przyjmiemy informację o naruszeniu prawa uzyskaną w kontekście związanym z pracą, w tym jeżeli jesteś:

  • pracownikiem lub pracownikiem tymczasowym;
  • osobą świadczącą pracę na innej podstawie niż stosunek pracy, w tym na podstawie umowy cywilnoprawnej;
  • przedsiębiorcą;
  • prokurentem;
  • akcjonariuszem lub wspólnikiem;
  • członkiem organu osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej;
  • osobą świadcząca pracę pod nadzorem i kierownictwem wykonawcy, podwykonawcy lub dostawcy;
  • stażystą;
  • wolontariuszem;
  • praktykantem;
  • funkcjonariusz Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej;
  • żołnierzem.

Informacja uzyskana w kontekście niezwiązanym z pracą nie będzie rozpatrywana na zasadach określonych w ustawie o ochronie sygnalistów. Jeżeli jesteś konsumentem i chcesz uzyskać pomoc w sporze z przedsiębiorcą – skontaktuj się z powiatowym (miejskim) rzecznikiem konsumentów.

 

Co zyskasz?

W każdym z tych przypadków otrzymasz potwierdzenie przyjęcia zgłoszenia. 

Przeanalizujemy Twoje zgłoszenie.

Na Twoje żądanie, jeżeli Twoje zgłoszenie będzie zgłoszeniem w rozumieniu ustawy, otrzymasz zaświadczenie, w którym potwierdzimy, że podlegasz ochronie określonej w przepisach rozdziału 2 ustawy o ochronie sygnalistów.

 

Co, jeśli nie podasz swoich danych?

Zgłoszenia anonimowe nie będą rozpatrywane w drodze przepisów ustawy.

Przeanalizujemy je i rozpatrzymy zgodnie z innymi niż ustawa przepisami prawa. 

Co, jeśli nie podasz adresu do kontaktu?

Jeżeli nie podasz adresu do kontaktu ani nie będzie możliwe ustalenie tego adresu na podstawie posiadanych przez nas danych, nie otrzymasz:

  • potwierdzenia przyjęcia zgłoszenia;
  • zaświadczenia, że podlegasz ochronie określonej w przepisach rozdziału 2 ustawy o ochronie sygnalistów;
  • informacji zwrotnej.

 

Jak będziemy postępować z Twoim zgłoszeniem?

Zostaną wyznaczone osoby, które będą odpowiedzialne za przyjmowanie, wstępną weryfikację i rozpatrzenie zgłoszenia oraz zapewnią poufność i anonimowość wszystkich informacji i danych związanych ze zgłoszeniem. 

Będziemy przetwarzać Twoje dane oraz informacje przekazane w zgłoszeniu i uzyskane w toku jego obsługi z zachowaniem poufności i bezstronności, gwarantując Ci poczucie bezpieczeństwa i minimalizację ryzyka wystąpienia działań odwetowych lub represyjnych. Nie ujawnimy danych pozwalających na ustalenie Twojej tożsamości, chyba że wyrazisz na to zgodę lub takim organom, jak sądy i prokuratura.

Wszelkie nagrania z Twoim udziałem zostaną sporządzone wyłącznie za Twoją zgodą i będziesz mieć możliwość sprawdzenia i poprawienia transkrypcji rozmów oraz protokołów z czynności dokonywanych z Twoim udziałem.

Po postępowaniu wyjaśniającym poinformujemy Cię o planowanych lub podjętych działaniach następczych i ich powodach.

Na Twoje żądanie, jeżeli Twoje zgłoszenie będzie zgłoszeniem w rozumieniu ustawy, otrzymasz zaświadczenie, w którym potwierdzimy, że podlegasz ochronie określonej w przepisach rozdziału 2 ustawy o ochronie sygnalistów.

Będziemy przechowywać Twoje dane tak długo, jak wymaga tego od nas ustawa. Po tym okresie je usuniemy i zniszczymy dokumenty związane z Twoim zgłoszeniem.

Klauzule informacyjne 

Akty prawne

Zgoda na pliki cookie

W celu zapewnienia lepszej jakości usług na tej stronie użyto plików cookies. Dowiedz się więcej