17 tysięcy skontrolowanych wyrobów, spośród których niemal osiemset nie spełniało stawianych im zasadniczych wymagań - to efekt pierwszego roku funkcjonowania systemu nadzoru rynku w Polsce. Między innymi tym zagadnieniom poświęcona będzie międzynarodowa konferencja Znak CE - fakty i mity zorganizowana przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów

Znak CE stanowi deklarację producenta, że wyrób wprowadzany przez niego do obrotu spełnia stawiane mu zasadnicze wymagania określone w przepisach - ustawie o systemie zgodności i wydanych na jej podstawie rozporządzeniach (wprowadzających do polskiego prawa tzw. dyrektywy nowego podejścia). Dotyczą one około trzydziestu grup produktów - między innymi urządzeń elektrycznych (w tym sprzętu elektronicznego i AGD), zabawek, środków ochrony osobistej, materiałów budowlanych, maszyn i wind.

Te wyroby (i tylko one), dla których istnieją zasadnicze wymagania określone w przepisach, powinny mieć znak CE. Warto podkreślić, że nie jest on handlowym świadectwem jakości ani nie potwierdza pochodzenia towaru. Oznakowanie CE nie jest również certyfikatem bezpieczeństwa, ponieważ jego znaczenie jest szersze - oznacza on zgodność z zasadniczymi wymaganiami, które dotyczą również na przykład emisji hałasu czy zużycia energii. W ten sposób konsument, kupując w dowolnym państwie Unii Europejskiej wyrób oznakowany CE, zyskuje pewność, że może go bezpiecznie i bezproblemowo używać w swoim kraju.

Zapewnieniu, że w obrocie znajdują się jedynie wyroby spełniające zasadnicze wymagania oraz prawidłowo oznakowane CE służy system nadzoru rynku. W Polsce jest on monitorowany przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, który współpracuje z organami wyspecjalizowanymi (uprawnionymi do kontroli wyrobów i prowadzenia postępowań w sprawie wyrobów niezgodne z zasadniczymi wymaganiami). Są to między innymi Inspekcja Handlowa, Państwowa Inspekcja Pracy, Urząd Regulacji Telekomunikacji i Poczty, urzędy morskie oraz organy celne.

Od dnia akcesji, kiedy rozpoczął w Polsce funkcjonowanie system nadzoru rynku przeprowadzono ponad 8 tys. kontroli, w trakcie których zbadano około 17 tys. wyrobów. Niemal osiemset z nich budziło podejrzenia, że nie spełniają zasadniczych wymagań. W związku z tym wszczęto postępowania administracyjne, wobec niektórych przedsiębiorców podjęto wstępne działania (wezwanie do usunięcia nieprawidłowości, zakaz przekazywania wyrobu użytkownikom). Należy przy tym podkreślić, że kontrole obejmowały wyłącznie produkty wprowadzone do obrotu po 1 maja 2004 roku.

Kontrolą objęto między innymi zabawki - na ponad 4 200 zbadanych, zakwestionowano 141, które posiadały m.in. ostre krawędzie, zbyt małe elementy, brak wymaganych ostrzeżeń. Jedna trzecia spośród 543 skontrolowanych środków ochrony indywidualnej sprzedawanych w sklepach (np. kaski, gogle narciarskie, okulary, rękawice, itp.) nie spełniało zasadniczych wymagań. Dużo mniejszą liczbę niezgodności (27 na 2 000 skontrolowanych) stwierdzono w przypadku sprzętu AGD i innych wyrobów elektrycznych.

Prawidłowo funkcjonujący system nadzoru rynku przynosi korzyści nie tylko konsumentom, ale i przedsiębiorcom. Ujednolicenie wymagań stawianych wyrobom wprowadzanym do obrotu stanowi bowiem fundament Jednolitego Rynku umożliwiając zniesienie barier w handlu. Wytwórcy, których produkty są zgodne z zasadniczymi wymaganiami, mogą bez ograniczeń wprowadzać je na rynek europejski. Wyrób spełniający wszystkie wymogi może swobodnie krążyć po Wspólnym Rynku i żadne państwo nie ma prawa zakazać nim obrotu.

Zagadnieniom związanym z oznakowaniem CE oraz funkcjonowaniem systemu nadzoru rynku poświęcona będzie konferencja Znak CE - fakty i mity. Wezmą w niej udział przedstawiciele UOKiK, Dyrekcji Generalnej Komisji Europejskiej ds. Przedsiębiorstw i Przemysłu, Ministerstwa Gospodarki i Pracy, a także organów wyspecjalizowanych, środowisk naukowych oraz organizacji zrzeszających konsumentów i przedsiębiorców. W trakcie paneli i dyskusji omówione zostaną główne kwestie wiążące się ze z rolą oznakowania CE w swobodnym przepływie towarów w ramach Jednolitego Rynku, obowiązkami producentów wynikającymi z oceny zgodności oraz działaniami podejmowanymi przez organy nadzoru rynku.

Istnienie w Polsce skutecznego systemu kontroli, wykrywającego i eliminującego z rynku produkty niebezpieczne i niespełniające zasadniczych wymagań ma kluczowe znaczenie dla prowadzonej przez UOKiK polityki ochrony konsumentów. - Dlatego konieczne jest wzmacnianie organów wyspecjalizowanych i działania na rzecz polepszenia współpracy między nimi a UOKiK oraz kontynuowanie procesu edukacji przedsiębiorców i konsumentów w zakresie obowiązującego prawa, w tym roli znaku CE - uważa Prezes UOKiK dr Cezary Banasiński. Urząd przygotował między innymi serię publikacji adresowanych do odbiorców w różnym wieku: dzieci (kolorowanki), młodzieży (komiks i płyta CD) i dorosłych (ulotki informacyjne poświęcone wyrobom, które muszą mieć znak CE). Ponadto zagadnieniom tym poświęcony był jeden z odcinków programu Konsument emitowanego w II Programie Telewizji Polskiej oraz cykl dwunastu audycji w Polskim Radiu.

Dodatkowe informacje:
Elżbieta Anders, Rzecznik prasowy UOKiK
Departament Współpracy z Zagranicą i Komunikacji Społecznej
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
Pl. Powstańców Warszawy 1, 00-950 Warszawa
Tel. 22 827 28 92, 55 60 106, 55 60 314
E-mail: eanders@uokik.gov.pl